بزرگکردن کودکان در خلأ، ممنوع!
یکی از مسائلی که هرساله با نزدیک شدن به فصل شروع مدارس، دغدغه جدی والدین میشود، بحث مراقبت از کودکان در خارج از محیط خانه است. زمانهایی که والدین قدرت آن را ندارند که کنترل مستقیمی بر آمد و شد و ارتباطات فرزندانشان داشته باشند.
گرفتن سرویس رفتوبرگشت، همراه شدن با کودکان از خانه به مدرسه و برعکس، انتخاب یک مدرسه نزدیکتر و...؛ راهکارهایی که بیشتر در حد یک خاطرجمعی هستند تا حل کامل
یک مسئله.
کارشناسان معتقدند: در کنار تدابیر امنیتی که شما برای حفاظت بیشتر از فرزندانتان در نظر میگیرید، ارائه آموزشهای خودمراقبتی به آنان در رویارویی با خطرهای بیرونی، درست مانند آموزش رد شدن از خیابان یا پرهیز از بازی با مواد آتشزا، امری ضروری و کارساز است و تنها باید شیوه و اصول درست ارائه آن را دانست تا هم باعث ایجاد احساس ناامنی و بیاعتمادی در آنان نشود و هم کارایی لازم را داشته باشد.
برای او قانون بگذارید
دکتر سعید تیموری، روانشناس کودک و نوجوان دراینباره به ما میگوید: برای آموزش مؤثرتر شیوههای محافظت از خود به کودکان و نوجوانان، باید نکات اساسی را در قالب قوانین به آنان آموخت. علم و تجربه هر دو نشان داده است که کودکان و نوجوانان از داشتن قوانین ایمنی، عینی و عملی بیش از هر موضوع دیگری سود میبرند، بنابراین بایدها و نبایدها را باید با دلیل کافی و در قالب قوانینی ساده برای آنان وضع کنید تا هم به احساس شما و هم اهمیت موضوع امنیتشان
پی ببرند.
بهطور مثال؛ قانون اول: قبل از اینکه بخواهی هر تغییری در برنامههایت بدهی، مثلا جایی بروی، حتما آن را با ما یا فردی که معتمد ماست، در میان بگذار. قانون دوم: اگر زمانی کسی تو را آزار داد، ترساند یا به نحوی احساساتت را جریحهدار کرد، فوری مسئله را با ما یا یک بزرگتر معتمد در میان بگذار. این قوانین افزون بر هشدار و آگاهی نسبت به تهدیدات روزمره به آنان آموزش برخورد با چنین مسائل و مشکلاتی و نحوه تصمیمگیری درست را هم
میدهد.
با غریبهها حرف نزن
کودکان هیچگاه نباید با افراد غریبه صحبت کنند یا هدیهای از آنان دریافت کنند حتی یک شکلات یا آدامس. پس سعی کنید مفاهیم کلیدی مانند غریبه، آشنا و فامیل را برای فرزندانتان توضیح دهید و حدود برخورد با هریک را برایشان مشخص کنید تا آنها بتوانند تفاوت بین فرد معتمد با غیرمعتمد را تشخیص دهند. برای کودکتان با مثالهای ملموس توضیح دهید که غریبهها را در چه مکانهایی میتوان دید و آنان ممکن است از ما چه درخواستهایی داشته باشند و ما باید چه برخوردهایی با آنان داشته باشیم.
همیشه سعی کنید با مثالهای ملموس کودکان را در فضایی مشابه قرار دهید تا او بتواند در آن شرایط خودش را بسنجد و تصمیم درست را با شما بگیرد. این موضوع درست مانند برگزاری یک مانور میماند که ما از پیش خودمان را برای رویارویی با شرایط واقعی آماده میکنیم. آموزشهای خودمراقبتی را باید از چهارسالگی شروع کرد. هرچه سن کودک شما بیشتر میشود، بهجای توضیحات تبیینی باید از راهکارهای تحلیلی و ارزیابی برای او
استفاده کنید.
تو تنها مالک بدنت هستی
برخی ازوالدین تصورمیکنند که نباید با کودکانشان درباره مسائل جنسی صحبت کنند، درحالیکه بیشترین آسیبی که آنان، چه دختر و چه پسر از سوی دیگران میبینند، مربوط به آزارهای جنسی است. پس هیچگاه بهجای حل مسئله، صورتمسئله را پاک نکنید. آنها را از خردسالی با بدنشان آشنا کنید و به آنان بیاموزید که بدنشان متعلق به خود آنهاست و کسی بهجز پزشک مورد اعتمادتان آنهم در مواقع بیماری، حق ندارد اعضای حساس بدنشان را لمس یا با آنان شوخی کند.
هر کودکی باید بداند که هیچکس حق ندارد او را بهزور حتی ببوسد یا در آغوش بگیرد. در چنین مواقعی او باید قاطعانه نه بگوید، محیط را ترک کند و حتی آنان را تهدید به افشا کردن موضوع کند و مسئله را با آسودگی خیال با شما در میان بگذارد. نکته مهم دیگری که باید دراینباره به آنان بیاموزید، رازدار نبودن است، یعنی او باید بداند که رازداری به معنای مخفی کردن چنین مسائلی نیست و اصولا نباید بین او و افراد بزرگتر از سنش، رازی به دور از چشم والدینش وجود داشته باشد.
به او اطمینان خاطر بدهید
اگر با فرزند خود مرتب صحبت کنید و همیشه به او یادآور شوید که پشتیبان همیشگی او در زندگی هستید، کودک هم یاد میگیرد مشکلات و رازهای خود را با شما در میان بگذارد و از شما کمک بگیرد. بنابراین اگر فرزند شما مسئلهای که او را آزار میدهد یا باعث اضطراب او میشود، برای شما تعریف میکند، حتی اگر خیلی هم پیشپاافتاده باشد، هیچگاه به او نخندید یا واکنشی نشان ندهید که او احساس حماقت کند، چون این کار شما باعث میشود که او کمکم مشکلات خود را بروز ندهد و اگر زمانی مورد آزار و اذیت واقعی هم قرار گرفت با شما مشورت
نکند.
به کودکتان نحوه ارتباط با پلیس و افراد مورد اعتماد در شرایط خاص را بیاموزید تا در مواقعی که به شما دسترسی ندارد برای حل مشکلش بهترین گزینه را انتخاب کند. فراموش نکنید، هرچه سن او بیشتر میشود باید قاطعیت و جرئت ورزی او هم در برخورد با دیگران بیشتر شود. اشتباه نکنید، این موضوع با گستاخی تفاوت بارزی
دارد.